Autisme en vrije tijd

Inzicht in waar het mis gaat en waarom je kind niet tot spel komt of het moeilijk vindt om vrije tijd in te vullen is dan handig. Laten we er eens naar gaan kijken.

• Om te kunnen spelen of ontspannen is het handig dat je weet wat er allemaal mogelijk is. Doorgaans doen kinderen dit door zich te verbeelden wat er allemaal kan. Maar kinderen met autisme hebben een beperkt inbeeldingsvermogen. Dit komt omdat zij het geheel niet overzien. Zij vinden het lastig om zich voor de geest te halen wat er allemaal mogelijk is. Helemaal wanneer ze het niet kunnen zien. Spelletjes staan in de kast, de fiets in de schuur en buiten wat kun je buiten eigenlijk allemaal doen? En lego wat kun je daar eigenlijk allemaal mee (verbeelding)
• Je wilt niet dat je kind met eten speelt of om drie uur 's nachts een boekje leest. Daarom is het handig spelen aan een plek in huis of buiten te koppelen. Eten aan tafel is dan een andere plek en daar hoort spelen niet bij. Heeft je kind moeite met grenzen (ruimte of tijd) dan kan het handig zijn dit visueel te maken.

• Als je dan bedacht hebt wat er allemaal mogelijk is dan moet je kiezen. Er is zoveel te doen dat je niet alles kunt doen.  Aan keuzes zitten consequenties. Als ik wil voetballen dan kan dat niet alleen. Heb je genoeg tijd om een puzzel af te maken? Je moet dus kunnen inschatten wat de gevolgen zijn van je keuze. Hiervoor heb je centrale coherentie nodig (verschillende stukjes informatie bij elkaar brengen en hier een conclusie aan verbinden) Centrale coherentie is bij mensen met autisme beperkt ontwikkeld. Voor hen is het dus lastig om in te schatten of een keuze ook een goede keuze is.
• Om je kind te helpen met kiezen kun je de keuze mogelijkheden zelf organiseren. Heb je helder of je kind binnen of buiten wil spelen? Wil je kind samen of alleen spelen? Bedenk twee activiteiten die je kind kan doen en maak deze visueel (picto's) of schrijf ze op en benoem ze ook. 

• Hoe ga je vervolgens aan de slag? Fiets uit de schuur halen. Waar ga je heen? Hoeveel tijd heb je? Ga je alleen of samen met iemand en met wie dan? Hoe ga je dat vragen. Na de keuze voor een activiteit is het dus nodig dat je je activiteit kunt plannen. Maar plannen en organiseren gaat bij mensen met autisme niet vanzelf. Bovendien heb je voor een activiteit samen ook nog sociale vaardigheden nodig. Dit proces kan zo lastig zijn dat het plezier in de vrije tijd verdwijnt.
• Hoe lastig het is voor je kind om een activiteit te plannen dat weet je zelf het beste. Afhankelijk van hoe lastig het is kun je de activiteit kleiner maken en deze stappen visualiseren. (vergeet het opruimen niet)

• Het doel van vrije tijd is ontspanning dat is voor kinderen met autisme niet anders. Zij zullen door de hindernissen die zij moeten nemen dit niet altijd doen op een manier die bij ons past.
• Mag je kind iets doen wat jij niet zou kiezen om te ontspannen? Het kan helpen om je er bewust van te zijn dat vrije tijd al lastig genoeg is en dat het doel van vrije tijd ontspanning is.